Cursusleider Karen gaf de cursus suïcidepreventie aan erfbetreders: “Mooie, betrokken groep mensen.”

Karen Keukelaar is trainer en consultant bij 113 Zelfmoordpreventie en gaf de cursussen suïcidepreventie voor erfbetreders samen met AgroZorgwijzer.

Normaal gesproken geeft deze organisatie de trainingen aan heel uiteenlopende organisaties: scholen, zorg, politie, incassobureaus, kerk enzovoort. “In 2018 hebben we de cursus voor het eerst aan erfbetreders gegeven en gelijk aan de deelnemers gevraagd of dit aan hun verwachtingen voldeed en wat we kunnen aanpassen. Daarna hebben we bijvoorbeeld de groepsgrootte verkleind van 14 naar 10. De erfbetreders in onze cursus hebben vaak al zoveel meegemaakt. We willen hen ruimte geven om ervaringen te delen en dat kan beter in een kleine groep.“

“De agrarische sector wijkt op een aantal punten af van overige sectoren. Zo zijn natuurlijk werk en privé meer verweven, maar er zijn op dat werk ook veel meer factoren van invloed. Denk aan de overheidsregels, de publieke opinie, het feit dat het vaak een familiebedrijf is, dat het werk continue doorgaat en de cultuur onder boeren van ‘niet lullen, maar poetsen’, helpt vaak ook niet in dit soort situaties. De oplossingen zijn ook anders. Zo kun je iemand van buiten de agrarische sector adviseren een pas op de plaats te maken of even op vakantie te gaan, maar het boerenleven gaat altijd door.”

Signalen herkennen
De cursus begint met een voorstelronde en gaat daarna in het signaleren. “Waar vaak aan wordt gedacht is dat een rommelig erf wijst op depressieve gedachten. Maar dat hoeft helemaal niet. Juist een verandering kan een signaal zijn. Als een erf normaal rommelig is en nu juist heel netjes, kan dat een signaal zijn. Of als je als erfbetreder normaal gesproken de stal mag bezoeken en nu niet of normaal op de koffie wordt uitgenodigd en nu niet, dan zijn dat zaken die je eigenlijk moet bespreken met de boer. Niet verwijtend, maar meer signalerend.”
Daarna wordt aandacht besteed aan gesprekstechnieken. “De vraag ‘denk je wel eens aan zelfdoding?’ is al lastig om te stellen, maar wat doe je als iemand hier ‘ja’ op antwoordt? Er heerst een vooroordeel dat als je het gesprek aangaat over zelfdoding dat je dan iemand op ideeën zou brengen. Het is belangrijk om erachter te komen wat iemand aan het leven bindt. En we besteden ook aandacht aan de erfbetreders zelf. Want wat doe je als je de ondernemer jou medeverantwoordelijk houdt voor zijn gedachten? De erfbetreders zijn een mooie, betrokken groep mensen die goed meedoet met de cursus. En er is nog genoeg informatie en onderwerpen om te delen. Daarom werken we ook aan een opfriscursus.”